داستان یک کسب‌وکار موفق
بومگردیها کسب‌وکارهای کوچکی هستند که سرمایه‌های هنگفت نمی‌خواهند. همین روایت کوتاه، خیلی‌ها را وسوسه کرده و در راه طولانی و دشوار قرار داده، اما قصه برای این آدم‌ها یا طور دیگری آغاز شده و یا به سرانجام دیگری ختم شده است. کم پیش آمده خواب بلند سرمایه و استانداردهای سخت بومگردی، از آن‌هایی که قدم در این مسیر گذاشته‌اند، رفیق نیمه راه نسازد.
با وجود تعداد زیاد بومگردیها که این روزها به تجارتی جذاب تبدیل شده است، پیدا کردن نمونه‌های موفق کاری بس دشوار است. بسیاری که قدم در این راه گذاشته‌اند با این رویا که خیلی زود کسب‌وکارشان پرسود خواهد شد، با یک خانه آغشته به گِل و چند پارچه سفال لاجوردی و زیراندازهای مندرس به این کارزار پر از رقیب پیوسته‌اند.
«گیله‌بوم» اما روایت واقعی‌تری از یک بومگردی است که داستان آن به اجاره یک خانه روستایی کاه‌گلی ختم نمی‌شود. قصه سه دوست است که از قاسم‌آباد بمپور در سیستان و بلوچستان شروع می‌شود و به قاسم‌آباد در گیلان می‌رسد و بعد از گذشت شش سال الگویی مثال‌زدنی می‌شود از انسان‌هایی که راه درست زیستن در کره زمین را انتخاب و نمونه‌ای موفق از بومگردیها را عرضه کرده‌اند.
«مهین شمسی‌خانی»، یکی از همان سه نفر است که همراه همسرش «خسرو مهین‌روستا» و هم‌دانشگاهی و هم‌نوردش «شیوا شمشیری»، سنگ بنای توسعه پایدار را در یک خانه ساده روستایی گذاشته‌اند و حالا راوی داستان این کارآفرینی کوچک شده است.بومگردیها کسب‌وکارهای کوچکی هستند که سرمایه‌های هنگفت نمی‌خواهند.
همین روایت کوتاه، خیلی‌ها را وسوسه کرده و در راه طولانی و دشوار قرار داده، اما قصه برای این آدم‌ها یا طور دیگری آغاز شده و یا به سرانجام دیگری ختم شده است. کم پیش آمده خواب بلند سرمایه و استانداردهای سخت بومگردی، از آن‌هایی که قدم در این مسیر گذاشته‌اند، رفیق نیمه راه نسازد. با وجود تعداد زیاد بومگردیها که این روزها به تجارتی جذاب تبدیل شده است، پیدا کردن نمونه‌های موفق کاری بس دشوار است. بسیاری که قدم در این راه گذاشته‌اند با این رویا که خیلی زود کسب‌وکارشان پرسود خواهد شد، با یک خانه آغشته به گِل و چند پارچه سفال لاجوردی و زیراندازهای مندرس به این کارزار پر از رقیب پیوسته‌اند.
«گیله‌بوم» اما روایت واقعی‌تری از یک بومگردی است که داستان آن به اجاره یک خانه روستایی کاه‌گلی ختم نمی‌شود. قصه سه دوست است که از قاسم‌آباد بمپور در سیستان و بلوچستان شروع می‌شود و به قاسم‌آباد در گیلان می‌رسد و بعد از گذشت شش سال الگویی مثال‌زدنی می‌شود از انسان‌هایی که راه درست زیستن در کره زمین را انتخاب و نمونه‌ای موفق از بومگردیها را عرضه کرده‌اند. «مهین شمسی‌خانی»، یکی از همان سه نفر است که همراه همسرش «خسرو مهین‌روستا» و هم‌دانشگاهی و هم‌نوردش «شیوا شمشیری»، سنگ بنای توسعه پایدار را در یک خانه ساده روستایی گذاشته‌اند و حالا راوی داستان این کارآفرینی کوچک شده است.
قصه «گیله‌بوم» از کجا شروع شد؟
ما گروهي از دانشجويان و کوه‌نوردان دانشگاه امیرکبیر بودیم که حتی پس از فارغ‌التحصیلی سفرها و فعالیت کوهنوردی خود را ادامه دادیم. در یکی از سفرها از روستایی در سیستان و بلوچستان سر درآوردیم و مهتاب سوزن‌دوز ملاقات کردیم و وقتی وضعیت زندگی این هنرمند ارزشمند را دیدیم تصمیم گرفتیم در قالب یک گروه کوچک روی صنایع‌دستی این منطقه کار کنیم. بعد از یک سال تصمیم گرفتیم کسب‌وکارمان را توسعه دهیم، چون احساس کردیم باید فعالیتمان جنبه اقتصادی پیدا کند تا به‌صورت کار مستمر ادامه یابد. پیشنهادهای مختلفی مطرح شد که یکی از آن‌ها ایجاد اقامتگاه بود تا از راه جذب توریست از صنایع‌دستی منطقه نیز حمایت کنیم. اقامتگاه‌ها معمولاً به کمک خرده بیزینس هایی چون صنایع‌دستی می‌آید. وقتی ما کار را شروع کردیم یک گروه پنج‌نفره بودیم که اکنون به سه نفر رسیده‌ایم. روستای قاسم‌آباد را پس از جستجو و با توجه به ظرفیت‌هایی که داشت برای این فعالیت انتخاب کردیم. مخصوصاً آنکه صنایع‌دستی ناشناخته‌ای داشت. این خانه روستایی را هم در سال ۹۲ با سرمایه‌ای بالغ‌بر ۲۲۰ میلیون تومان خریدیم که البته بخشی از این پول صرف تجهیز خانه نیز شد.
آیا این کسب‌وکار پس از ۶ سال به مرحله سوددهی وارد شده است؟
با محاسبه تورم کمی سخت است که به این سؤال جواب بدهیم. در این کسب‌وکارها معمولاً درآمد مناسب پس از گذشت ۵ تا ۶ سال به دست می‌آید. البته وجود شبکه‌های اجتماعی سرعت معرفی و کسب درآمد از این راه افزایش داده است. وقتی ما این کار را آغاز کردیم چنین امکاناتی وجود نداشت بنابراین سرعت معرفی کندتر بود. بومگردیها با توجه به شرایطی که دارند بازار خاصی را می‌طلبند، در واقع هر مسافری برای این مکان‌ها مناسب نیست. شبکه‌های اجتماعی کمک می‌کند ما بازار هدف خود را پیدا کنیم، بنابراین ترجیح داده‌ایم در فرصت و امکان موجود روی سایت گیله بوم و تولید محتوای غنی بیشتر کارکنیم.
فعالیت این اقامتگاه بومی چقدر در اشتغال‌زایی منطقه و ارتقاء توانمندی جامعه محلی و همچنین احیای صنایع‌دستی تأثیر داشته است؟
فعالیت گیله بوم برای. حدود ۵ نفر به‌صورت مستقیم اشتغال‌زایی شده است فعال شدن کارگاه‌های صنایع‌دستی ۱۵ نفر از افراد محلی نیز به‌صورت غیرمستقیم ایجاد شغل و درآمدزایی شده است. در روستای قاسم‌آباد کارگاه نمدمالی و چادرشب بافی وجود داشت که برای پویا شدن آن‌ها انرژی و زمان زیادی صرف کردیم تا این کارگاه‌ها فعال‌تر و افراد بیشتری در آن‌ها مشغول به کار شوند. جوانان علاقه‌مند زیادی اکنون به فعالیت در این کارگاه‌های صنایع‌دستی روی آورده‌اند. برخی از این کارگاه‌های صنایع‌دستی در گذشته نیز فعال بودند ولی ما با تمرکز در تولیدات آن‌ها تلاش کردیم کیفیت کارشان ارتقا پیدا کند. از طرفی مراجعه گردشگران به این کارگاه‌ها و خرید مستقیم از آن‌ها باعث ایجاد انگیزه در تداوم فعالیت آن‌ها شده است. در روستای قاسم‌آباد یک کارگاه نمدمالی وجود داشت که غیرفعال بود اما با تشویق‌هایی که صورت گرفت کارگاه دوباره زنده شد. در حال حاضر سه کارگاه تولید صنایع‌دستی به‌صورت مستقیم از جریان گردشگری که این بوم گردی در منطقه قاسم‌آباد گیلان راه انداخته ذی‌نفع هستند.
گیله بوم در کتاب راهنمای سفر «لونلی پلنت» به عنوان اکولوژ معرفی شده است، از آنجا که اکولوژ ها در زمینه محیط زیست فعالیت عمیق و مفیدی دارند در این اقامتگاه چه اقداماتی در راستای حفظ محیط زیست انجام شده است؟
اکولوژ در اصل استاندارد سختی را درباره محیط زیست یادآوری می‌کند که خودمان را تا حدی به این استانداردها نزدیک کرده‌ایم ولی هنوز کامل به آن دست نیافته‌ایم، البته در مسیر آن قرارگرفته‌ایم، مثلاً در اين ۶ سال سعی کردیم زباله‌ها را مدیریت کنیم و هیچ زباله‌ای از گیله بوم خارج نشود به این شکل که زباله‌های خیس کمپوست می‌شود. درباره زباله‌های خشک نیز اولین اقدام این است که کمترین تولید صورت بگیرد، از مهمانان نیز درخواست می‌شود زباله خشک همراه خود به این اقامتگاه نیاورند، اگر هم زباله خشک تولید کردند آن را به شهر محل زندگی خود برگرداند تا بازیافت شود و در نهایت اگر نتوانیم زباله خشک را به مرحله بازیافت برسانیم آن را به موادی تبدیل می‌کنیم که قابل‌عرضه به دیگران باشد. مثلاً بطری پلاستیکی آب را به گلدان تبدیل می‌کنیم و به مهمانان هدیه می‌دهیم تا با این روش آن زباله خشک را به شهرهای بزرگ که به کارخانه‌های بازیافت دسترسی دارند منتقل کنیم. از بزرگ‌ترین مشکلات شهرهای شمالی، زباله و نبود کارخانه بازیافت است درعین‌حالی که مکانی برای دفع و یا دپوی زباله وجود ندارد و بسیاری از آن‌ها جمعآوری نمی‌شود، بنابراین شما زباله‌ها را در جنگل، کنار جاده‌ها و حتی دریای کاسپین می‌بینید که متأسفانه بسیاری از گردشگران که مشتاق دیدن بزرگ‌ترین دریاچه جهان هستند وقتی به آن می‌رسند از انبوه زباله ریخته شده در آن ابراز تأسف و تعجب می‌کنند. اقدام دیگری که در راستای حفظ محیط زیست در این بوم گردی انجام داده‌ایم جمعآوری آب باران و انتقال آن به سیستم مصرف آب در سرویس بهداشتی و حمام بوده است. سیستم تصفیه آب پسماند نيز به اين مجموعه اضافه‌شده است. درصد بالايی از آب سیاه به روش سنتي بازيافت و برای آبیاری درختان استفاده می‌شود. سعی شده درختان بومی در محوطه اقامتگاه پرورش داده شوند و گیاهان غیر بومی از این محیط خارج شوند. برای مصرف انرژی نیز تمهیداتی اندیشیده شده تا مصرف کمتری داشته باشیم و تاکنون هم موفق بوده‌ایم. این اقدام نه‌تنها برای کاهش هزینه صورت گرفته بلکه بیشتر به خاطر تأثیر مصرف انرژی در گرم شدن زمین انجام شده است.
تأثیر بومگردی با استاندارد گیله بوم بر افزایش اقامتگاه‌های روستای قاسم‌آباد و محیط اطراف آن؟
در این منطقه تعداد اقامتگاه‌های بومی زیاد شده است، ما هم گاهی به عنوان الگو به آن‌ها معرفی می‌شویم، ولی بیشتر این اقامتگاه‌ها در مراحل نخست کار هستند و الگوپذیری آن‌ها از گیله بوم قطعاً به تمرکز و پیگیری‌هایشان بستگی دارد. می‌دانم برخی که وارد این فعالیت شده‌اند تفکری مشابه ما در راستای توسعه پایدار دارند و برای مشورت مراجعه می‌کنند ولی در نهایت آن‌ها درباره مسیر حرکتشان تصمیم می‌گیرند.
گردشگران خارجی چطور می‌توانند از امکانات گیله بوم استفاده کنند؟
آن‌ها یا کتاب لونلی پلنت را در اختیار دارند که اطلاعات مربوط به اینجا در آن ذکرشده و یا به سایت ما مراجعه می‌کنند از طرفی همیشه تبلیغ سینه‌به‌سینه بیشتر جواب می‌دهد و اگر یک نفر بیاید به بقیه هم پیشنهاد می‌کند که در اینجا اقامت کنند. چه گردشگران خارجی و چه گردشگران داخلی همگی برنامه‌های مختلفی در گیله بوم دارند به‌عنوان‌مثال بازدید از جاذبه‌های اطراف و استان تنها یکی از برنامه‌های گیله بوم است. گردشگران می‌توانند به مزارع اطراف بروند و یا به باغداران در چیدن محصولاتشان کمک کنند در واقع برای آن‌ها گردشگری مزرعه پیش‌بینی‌شده است. کارخانه چای هم نزدیک به اینجاست. در سریلانکا بازدید از مزارع چای و کارخانه آن از تولید تا عرضه یکی از جاذبه‌های گردشگری است. گردشگران ایرانی و خارجی هم این نوع از سفر و بازدیدها را بیشتر دوست دارند بخش موردتوجه گردشگران غذاهای متنوعی است که مردم به‌خصوص خطه شمال تهیه می‌کنند در روستاهایی مانند قاسم‌آباد به دلیل سرسبزی غذاهای متنوعی پخت می‌شود که همیشه باب میل گردشگران بوده است.
نرخ اقامت و استفاده از امکانات گردشگری گیله بوم چقدر است؟
ما برای هر تور گردشگری یک قیمت داریم، نرخ غذا و اقامت نیز متفاوت است. اینجا قصد داریم همه با هم در یک خانه زندگی کنیم حتی برای یک شب. این‌طور نیست که گردشگران جدا از اهالی خانه باشند ما می‌خواهیم فرهنگ خوب مردم این منطقه را به گردشگران منتقل کنیم.
